لوله آب در صنایع مختلف نقش مهمی دارد. این لوله‌ها در تأسیسات گوناگون و سیستم‌های آب و فاضلاب به‌کار می‌روند. از همین روی، انتخاب مناسب‌ترین نوع و جنس برای آنها اهمیت زیادی دارد. مصرف لوله های آب، طیف وسیعی از کاربردها را پوشش می‌دهد. از تأسیسات صنایع مهم تا زیرساخت‌های مسکن معمولی. اما جنس لوله آب از چیست؟ کدام لوله‌ها گزینه‌های مناسب‌تری برای ساخت و بهره‌برداری در صنایع و ساخت‌وساز به‌شمار می‌روند؟
انواع لوله آب چیست؟
برای لوله‌کشی و تأمین آب در پروژه‌های مختلف از لوله با جنس‌های متنوعی استفاده می‌شود. از رایج‌ترین موارد می‌توان به گزینه‌های زیر اشاره کرد:
- چدنی
- گالوانیزه
- آهنی ریخته‌شده
- استیل
- مسی
- پلاستیکی (pvc)
- سیمانی آزبست
- بتنی
- و… .
در ادامه به شرح مختصری از مشخصات هریک از این لوله‌ها می‌پردازیم. جنس لوله آب متناسب با پروژه صنعتی و ساختمانی می‌تواند از مواردی باشد که پیش‌تر معرفی شد.
لوله چدنی
در سیستم‌های توزیع آب شهری از جنس لوله آب چدنی استفاده می‌کنند. اما چرا؟ این جنس مقاومت بالایی درمقابل خوردگی دارد. استفاده از لوله‌هایی با این جنس می‌تواند عمر تأسیسات را در سیستم‌هایی مانند توزیع آب شهری بالا ببرد. برآوردها و تخمین‌های حرفه‌ای می‌گویند که لوله‌های چدنی حتی تا ۱۰۰سال هم عمر می‌کنند. مقوله ماندگاری و دوام از مهم‌ترین نکاتی است که در مدیریت بودجه و مهندسی پروژه‌های صنعتی و ساختمانی در نظر گرفته می‌شود. لوله‌های چدنی با وجود دوام خوبی که دارند از گزینه‌های محبوب و پرکاربرد به‌شمار می‌روند.
لوله گالوانیزه
تولید لوله‌های گالوانیزه به دو صورت امکان‌پذیر است، یا از ورق‌های فولادی گالوانیزه ساخته می‌شوند و یا اینکه لوله‌های آماده را تحت فرایند گالوانیزاسیون قرار می‌دهند. برای تأمین و حمل مایعات از جمله آب روی آنها حساب می‌شود. این لوله‌ها با توجه به ضخامت ورق‌ها می‌توانند قطرهای متفاوتی پیدا کنند.
لوله‌های گالوانیزه زنگ نمی‌زنند و طول عمر و دوام آنها باتوجه به شرایط و محیط کاربری، از 10 تا 50 سال متفاوت است. همین موضوع سبب شده تا قیمت لوله از این جنس هم مقرون‌به‌صرفه باشد.
این جنس لوله آب، سبک است و باید بدانید که در محیط‌های اسیدی یا قلیایی تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد. با این حال، به فراخور مقتضیات هر پروژه صنعتی و ساختمانی از لوله‌های گالوانیزه برای ساخت لوله‌های آب هم استفاده می‌شود.
لوله آهنی ریخته‌شده
لوله‌های آهنی ریخته‌شده هم تقریبا شبیه لوله‌های گالوانیزه‌اند. البته تفاوتشان با گالوانیزه‌ها در این است که لوله‌های آهنی به‌کمک ورق‌های آهنی جوشکاری‌شده تولید می‌شوند. وزن لوله‌های این‌چنینی زیاد نیست و کارکردن با آنها (بریدن و خم‌کردن) هم آسان است. این ویژگی‌ها امتیاز بزرگی به‌حساب می‌آیند. در پروژه‌های مختلف، سبکی سازه‌ها و مصالح می‌تواند نقش مهمی در تسریع کار داشته باشد. البته باید به امنیت و تناسب جنس لوله آب و کارکردش هم دقت کافی شود.
لوله استیل
استیل هم یکی دیگر از انواع جنس لوله آب است و در بعضی از پروژه‌ها از آن استفاده می‌شود. لوله‌های استیل، مقاومت به خوردگی و زنگ زدن بسیار بهتری از لوله‌های آهنی معمولی دارند و به همین دلیل در مواردی که محیط اسیدی یا تحت رطوبت بالا باشد، استفاده از این لوله‌ها رایج است.
قیمت لوله استیل هم مانند مقاطع فولادی دیگر معمولا در نوسان است و از آنجاکه قیمت بالاتری از سایر انواع لوله‌های فولادی دارد، برای مدیریت مالی پروژه‌ها باید حتما از مراجع معتبر استعلام‌گیری شود.
لوله های مسی
جنس لوله آب می‌تواند از مس هم باشد. لوله‌های مسی زنگ نمی‌زنند، قطر کوچکی دارند و دوامشان هم مطلوب ارزیابی می‌شود. از آنجا که در دمای بالا و حرارت زیاد، فشاری به لوله مسی وارد نمی‌شود، در پروژه‌هایی که حمل آب داغ یا بخار لازم است، روی آن حساب می‌شود.
لوله های پلاستیکی (pvc)
این جنس هم از معروف‌ترین موارد برای ساخت لوله‌های آب است. سبک‌بودن، اتصال ساده و زنگ‌نزدن پی‌وی‌سی‌ها باعث شهرت و محبوبیت‌شان شده است.
لوله های سیمانی آزبست
لوله‌های آزبست از سیمان و سیلیس ساخته می‌شوند و زمانی که تحت فشار قرار می‌گیرند، بدل به ماده‌ای متراکم می‌شوند که قدرت زیادی دارد.
لوله های بتنی
لوله‌های بتنی، در ابعاد و اندازه‌های بزرگ و برای پروژه‌های سنگین کاربرد دارند. این جنس لوله آب هم در پروژه‌های صنعتی مختلف استفاده می‌شوند. البته کارکرد اصلی‌شان اغلب حمل فاضلاب است. ضمن اینکه فشار آب زیاد را هم تحمل می‌کنند و وزن بالایی دارند.
مزایای استفاده از فولاد گالوانیزه به عنوان جنس لوله آب
لوله‌های فلزی می‌توانند کاربردهای زیادی در جابه‌جایی آب یا صنایعی داشته باشند که به‌نوعی در آنها از آب استفاده می‌شود. فلزاتی مانند برنج، مس و چدن مقاومت خوبی دارند و در مقابل خوردگی دوام می‌آورند. مواردی مانند لوله‌های استیل و ورق‌های گالوانیزه هم بدون زنگ‌زدن به حمل آب کمک می‌کنند.
لوله‌های گالوانیزه از آهن یا فولاد تشکیل می‌شوند و با وجود لایه‌ای از فلز روی برسطح آنها، مقاومتشان در مقابل اکسیداسیون بالا می‌رود. اگر بنا باشد که این جنس لوله آب برای حمل فاضلاب استفاده شود، مقاومت در محیط اسیدی برایش ضروری می‌شود.
لوله‌های فولادی گالوانیزه هم پوشش محافظی از جنس فلز روی دارند. وجود چنین پوششی هم می‌تواند مانع از بروز خوردگی، زنگ‌زدگی و ایجاد رسوبات معدنی در لوله شود. عمر لوله آب با وجود چنین جنسی بیشتر می‌شود. باید دقت کنید که لوله‌های گالوانیزه نسبت به لوله‌های استیل ارزان‌ترند.
لوله‌های گالوانیزه با عایق و روکش پلی‌یورتان و پلی‌اتیلن هم تولید می‌شوند. چنین لوله‌هایی برای حمل آب کاربرد زیادی دارند و از مزایایشان این است که امکان دفن‌شدن در زمین را دارند. مقاومتی که در مقابل خوردگی نشان می‌دهند هم باعث کاربرد زیادشان در پروژه‌های صنعتی و ساختمانی مختلف می‌شود.
در آخر
همان‌طور که خواندید، جنس لوله های آب می‌تواند متفاوت باشد. لوله‌های فلزی هم در میان گزینه‌ها موجودند و استفاده زیادی از آنها می‌شود. برای ارزیابی قیمت لوله آب فلزی باید به مراجعی قابل‌اعتماد سر بزنید و از آنها بخواهید که قیمت‌ها را استعلام کنند. یکی از مراجعی که در زمینه اعلام دقیق و به‌روز مقاطع فلزی مختلف، حضور فعالی در بازار دارد، بازرگانی فولاد آیرومارت (پیشرو صنعت نفت آسیا) است. برای اطلاع از قیمت انواع لوله آب، گاز، گالوانیزه، مانیسمان، استیل و … کافیست به وبسایت آیرومارت با نشانی www.iromart.com مراجعه کنید تا قیمت امروز هر مقطع را در بازار ببینید.
مجموعه آیرومارت علاوه بر اینکه پایگاهی قابل‌اتکا در حوزه اعلام قیمت‌هاست، در زمینه تأمین و بازرگانی مقاطع فولادی هم نقش دارد. فعالان در صنایع مختلف باید نام چنین مراجع و مراکز خوش‌نامی را به خاطر بسپارند.
