نقشه جنوبی

در ساخت و طراحی بنا و حتی هنگام خرید آن، بحث جهت گیری درب ورودی اصلی بنا نسبت به خیابان موضوع با اهمیتی است که روی ویژگی های رفاهی ساختمان تاثیر قابل ملاحظه ای می گذارد. این موضوع باعث تقسیم بندی نقشه ساختمان ها به دو دسته اصلی نقشه جنوبی ونقشه شمالی شده است.

در ادامه با ویژگی های نقشه های جنوبی بهتر آشنا شده و به مهمترین ویژگی نقشه ساختمان  و مزایای نقشه جنوبی را می بینید و سپس نقشه جنوبی را با نقشه شمالی مقایسه می کنیم تا زمان خرید زمین بتوانید آگاهانه تر اقدام به خرید کنید. 

چرا نقشه جنوبی؟

در مورد دو دسته بندی اصلی نقشه شمالی و نقشه جنوبی عمده تفاوت، در میزان نورگیر بودن ساختمان حاصل از آن هاست. شاید در شهرستان ها یا شهرهای کوچک و کم تراکم بحث نورگیر بودن خانه چندان اهمیتی نداشته باشد. زیرا فضای باز اطراف هر خانه این امکان را می دهد که تمام اتاق ها از نور کافی برخوردار باشند. اما در شهرهای پرتراکم، نور طبیعی آفتاب آن چنان هم در دسترس نیست! ساختمان های بلند و موانع متعدد باعث می شوند که نور آفتاب‌ به همه خانه ها نرسد.

نبود نور آفتاب در خانه علاوه بر آثار مخربی که روی سلامت افراد می گذارد، زیبایی خانه را کم می‌کند. به علاوه نبود نور کافی مصرف انرژی را هم افزایش می دهد و به لحاظ مالی به صرفه نیست. بنابراین شمالی یا جنوبی بودن خانه ها امر مهمی تلقی می‌شود که هم هنگام خرید و هم هنگام ساخت بنا باید به آن توجه داشت.

به طور کلی در هنگام طراحی نقشه ساختمان ها، در نظر گرفتن شمالی یا جنوبی بودن ساختمان روی محل و نوع طراحی بخش های مختلف تاثیرگذار است. از طرفی شمالی یا جنوبی بودن یک بنا با توجه به موقعیت زمین تعیین می شود. برای مثال وقتی زمین در ضلع جنوبی یک کوچه شرقی-غربی واقع شده باشد، ساختمانی که می توان در آن بنا کرذ، الزاما از نوع جنوبی خواهد بود و بالعکس آن نیز برای ضلع دیگر کوچه برقرار می شود.

ساختمان هایی با نقشه جنوبی چه ویژگی هایی دارند؟

شاید بهتر باشد تا پیش از هر چیز با تعریف نقشه های جنوبی آشنا شویم. نقشه های جنوبی برای ساخت بناهایی به کار می روند که درب ورودی اصلی آن ها از کوچه، مستقیما به بنای ساختمان راه دارد. بر خلاف خانه های شمالی که درب اصلی آن ها به حیاط باز شده و ساختمان در پشت حیاط واقع شده است، در ساختمان های جنوبی حیاط در پشت بنا قرار می گیرد. ویژگی های مهم این نوع از بناها به شرح زیر هستند.

• خانه های جنوبی نورگیر گسترده ای دارند و به همین دلیل در این خانه ها پنجره ها را غالبا بزرگ می سازند.
• حیاط این بناها در پشت ساختمان قرار میگیرد و درب ورودی اصلی به خود ساختمان راه دارد.
• در طراحی نقشه های جنوبی عموما در هر طبقه یک واحد ساخته می شود. گرچه مثال های ناقض این مورد کم نیستند.
• در صورتی که در ساختمان های جنوبی در هر طبقه یک واحد وجود داشته باشند، هر واحد از هر دو سمت خانه نور طبیعی دریافت می‌کند. این امر را اصطلاحا بهره مندی از نور دوکله می نامند.

نورگیر بودن ساختمان هایی با نقشه جنوبی

خانه های جنوبی در کل طول روز از نور مستقیم آفتاب برخوردار هستند. همین امر باعث شده تا پنجره های بزرگ و سراسری از ویژگی های اصلی دکوراسیون داخلی ساختمان های دارای نقشه جنوبی به شمار می روند.

بر خلاف خانه های شمالی که دو نوع واحد دارند و یکی از انواع آن از نور آفتاب بهره مند نمی شود، در خانه های جنوبی تمامی واحد ها به نور مستقیم دسترسی دارند. در حقیقت در ساختمان های جنوبی تمامی واحد ها نورگیر یکسانی دارند.

مزایای ساختمان های جنوبی

• خانه های جنوبی از سمت شمال و جنوب دارای نورگیر هستند.
• به دلیل اینکه تمامی مناطق ساختمان در معرض نور قرار می‌گیرند، سطح اشغال فضای مفید در ساختمان های جنوبی بسیار زیاد است و در حقیقت می توان از تمامی فضای زمین به نحو احسن استفاده کرد.
• به دلیل وجود نور کافی در طراحی داخلی خانه محدودیتی وجود نداشته و خانه های جنوبی غالبا طراحی داخلی زیباتری دارند.
• ساختمان های جنوبی دارای پارکینگ های بیشتر هستند.
• نور دو کله در خانه های جنوبی علاوه بر تاثیر چشمگیری که در زیبایی خانه دارد، تا حد زیادی در مصرف انرژی جهت ایجاد روشنایی در طول روز صرفه جویی می‌کند.

مقایسه ساختمان های جنوبی و شمالی

در انتخاب ساختمانی که قرار است به عنوان محل سکونت یا کار مورد استفاده قرار گیرد، عوامل بسیار متعددی دخیل هستند.

نورگیر بودن

عاملی است که شاید به اندازه عواملی همچون سایز یا موقعیت ساختمان مورد توجه نباشد. اما با این حال در هنگام بررسی گزینه های مختلف و مقایسه چند ساختمان با یکدیگر حتما در نظر گرفته می شود. نقشه جنوبی و شمالی هر کدام مزایای خاص خود را دارند و این موضوع تنها به مبحث نورگیر بودن یا نبودن محدود نمی شود.

استفاده حداکثری از فضا

طراحی بنای ساختمان های جنوبی به گونه ای است که امکان استفاده از حداکثر فضای مفید زمین فراهم است. این موضوع به این علت است که این ساختمان ها از هر دو جهت شمال و جنوب نور کافی را دریافت می کنند.

حال آن که در ساختمان های شمالی، گاها به این دلیل که برخی از نقاط از تابش نور محروم هستند، به نوعی فضای پرت محسوب می شوند.

پارکینگ در نقشه شمالی و نقشه جنوبی

این روز ها در بسیاری از خانواده ها بیش از یک اتومبیل وجود دارد. در شهر های پر تراکم و شلوغ با توجه به کمبود جای پارک دارا بودن پارکینگ امتیاز مثبتی در ساختمان ها محسوب می شود. در ساختمان های شمالی امکان پارک ماشین در حیاط وجود دارد.

اما اگر بخواهیم نقشه های جنوبی و شمالی را از لحاظ پارکینگ با هم مقایسه کنیم، ساختمان های جنوبی امکان دارا بودن پارکینگ های بیشتر دارند.

امنیت در خانه های شمالی و جنوبی

امنیت موضوع مهم دیگری است که در هنگام مقایسه بین نقشه های جنوبی و شمالی باید آن را در نظر گرفت. طبیعتا هر چه تسلط به ورود و خروج افراد از ساختمان بیشتر باشد، امنیت بیشتری در برابر ورود افراد ناشناس وجود خواهد داشت.

در ساختمان های شمالی با توجه به اینکه افراد در ابتدا وارد حیاط می شوند و سپس به داخل ساختمان راه میابند، امکان  شناسایی افراد ناشناس پیش از ورود آن ها به ساختمان فراهم خواهد بود. حال آن که در خانه های جنوبی افراد مستقیما وارد بنا می شوند. بنابراین خانه های شمالی از این لحاظ دارای مزیت هستند.